Pippa international * Russia * Russian nesting doll
Onlangs kon ik op de rommelmarkt drie matroesjka's voor 6 euro op de kop tikken.
De matroesjka dankt zijn bekendheid in het Westen aan de Wereldtentoonstelling in Parijs in 1900. De oorsprong ervan ligt in de tweede helft van de negentiende eeuw in Rusland. Als gevolg van de grote hervormingen van Alexander II bloeit de industrie en neemt het nationale bewustzijn toe. Er is meer belangstelling voor de geschiedenis en de cultuur van het land en er is een heropleving van de ambachten. In diezelfde periode is er ook een toenemende belangstelling voor het Oosten, in het bijzonder voor Japan. In de jaren '90 van de negentiende eeuw vond er een tentoonstelling van Japanse kunst plaats in Sint-Petersburg, welke veel heeft bijgedragen tot het ontstaan en de ontwikkeling van een Japanse stijl. Onder de tentoongestelde objecten bevond zich een houten beeldje afkomstig van het eiland Honshu. Er wordt aangenomen dat dit de inspiratiebron vormt voor de latere Russische poppen.
De naam "matroesjka" is afkomstig van "Matryona", een veel voorkomende Russische meisjesnaam. Deze naam vindt zijn oorsprong in het Latijnse "mater", wat "moeder" betekent. De naam "Matryona" roept het beeld op van een typische Russische boerin, een gezonde vrouw, moeder van veel kinderen. Het woord "baboesjka", dat ook voor dit soort poppetje wordt gebruikt, is eveneens Russisch, maar betekent "grootmoeder".
De enorme populariteit van de eerste matroesjka's uit het atelier van Sergiev Posad leidt tot de opkomst van meerdere productiecentra. De stad Semenov groeit uit tot het grootste centrum voor het maken van matroesjka's (
Semenovskaya matreshka). Kenmerkend voor deze poppen zijn de sjaal om het hoofd, de heldere rode bloem in het midden van de schort en het decoratieve kleurgebruik. Ze zijn ook slanker dan de eerste poppen, die een lengte:breedte verhouding van 2:1 hadden.
Een ander bekend productiecentrum is het dorp Polkhovsky Maidan. De zognaamde
Maydanovskaya matreshka zijn nog meer gedecoreerd, met als belangrijkste kenmerk de wilde roos, het symbool van vrouwelijkheid, liefde en moederschap. Hierbij laat met de alledaagse details van de kledij vallen en concentreert men zich op de figuratieve uitwerking van de roos. (Bron:
http://kraeved1147.ru/russkaya-matryoshka/)
De Russische blogster Polina Kuts heeft een uitgebreide verzameling authentieke matroesjka's, neem hier zeker een kijkje! Zij bevestigde mij dat mijn matroesjka's authentiek zijn, en wist mij ook te vertellen tot welk type ze behoren (zie afbeeldingen).
 |
| Semenovskaya matreshka |
 |
| Semenovskaya matreshka |
 |
| Maydanovskaya matreshka |
Meer dan een eeuw na de wereldtentoonstelling kon je in Parijs de door
Boris Krasnov ontworpen reuzenmatroesjka's bewonderen
. Ze hebben een hoogte van 6 tot 13 meter en werden vervaardigd door een samenwerkingsverband van 15 artiesten. Na de tentoonstelling werden de poppen overgebracht naar een shopping mall in Moskou.
(Bron:
http://allrus.me/giant-matryoshka-dolls/)
 |
| Reusachtige matroesjka's Boris Krasnov |
Hoe dan ook, matroesjka's blijven een decoratief item. En voor wie het iets hedendaagser wil, zijn er ook de Nesting dolls van Petit Monkey.
 |
| Nesting dolls Petit Monkey |
Update (9 juni 2017): Wil je zelf creatief aan de slag met matroesjka's, klik dan
hier.
